สวัสดีครับท่านผู้อ่าน จนถึงตอนนี้ภาวะโควิดได้กลายเป็นภัยต่อเศรษฐกิจและธุรกิจมากเสียยิ่งกว่าอะไรนะครับ กระทบการทำมาหากิน การค้าขายในธุรกิจหลายสาขา เช่น ร้านอาหาร โรงแรม ฯลฯ เมืองไทยยังขนาดนี้ แล้วญี่ปุ่นล่ะ?
จำนวนธุรกิจที่หายไปเพราะโควิด
จากข้อมูลของ Teikoku Databank ณ วันที่ 5 เมษายน 2022 บ่งชี้ว่าธุรกิจในญี่ปุ่นที่เจ๊ง ล้มละลาย ปิดกิจการ เพราะโควิด มีทั้งสิ้น 3,133 ราย ในจำนวนนี้มีธุรกิจร้านอาหารถึง 509 ราย เมื่อรวมธุรกิจค้าปลีกอื่นๆ เช่น เครื่องแต่งกาย ร้านค้าปลีกวัตถุอาหารเข้าไปแล้วจะได้ตัวเลขจำนวนถึง 900 กว่าราย คิดเป็นสัดส่วนประมาณ 30% ของธุรกิจทั้งหมด
แม้ว่าที่ผ่านมารัฐบาลญี่ปุ่นจะทุ่มเงินมหาศาลด้วยการให้เงินอุดหนุนแก่ธุรกิจที่ได้รับผลกระทบจากภาวะโควิด (ซึ่งทำให้ขายของได้น้อยลง) ไปจนถึงการให้กู้แทนดอกเบี้ยแทบเป็นศูนย์และไม่ต้องมีหลักทรัพย์ค้ำประกันก็ตามที ซึ่งได้ปล่อยกู้ไปแล้วถึง 42 ล้านล้านเยน ณ สิ้นปี 2021 ก็ตาม แต่ว่าถ้าสถานการณ์ยังไม่ดีขึ้นล่ะ ภาครัฐจนถึงสถาบันการเงินจะยังมีสายป่านยาวพอจะช่วยภาคธุรกิจไปได้ถึงไหน?
อีกหนึ่งสาเหตุที่น่าเป็นห่วงนอกจากโควิด
ปัญหาการที่ธุรกิจเล็กๆ ในญี่ปุ่นจะปิดตัวไปเรื่อยๆ ยังอาจมีสาเหตุอื่นอีกที่ไม่ใช่แค่เพราะภาวะโควิด แต่เป็นเพราะ “หาคนรับช่วงต่อไม่ได้” ตัวอย่างเช่น ในร้านอาหารที่ตั้งมายาวนานแต่ธุรกิจต้องถูกปิดไม่ได้ค้าขายเนื่องจากภาวะโควิดแถมไม่มีผู้สืบทอดกิจการ
สังคมญี่ปุ่นเป็นสังคมผู้สูงวัย อายุเฉลี่ยของเจ้าของธุรกิจในญี่ปุ่น ณ ปี 2019 อยู่ที่ 62.2 ปี จากข้อมูลขององค์การเพื่อวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (中小企業基盤整備機構) อายุสูงสุดของเจ้าของธุรกิจเพิ่มขึ้นจาก 47 ปี เป็น 69 ปี ในช่วง 23 ปีที่ผ่านมา ในขณะที่เจ้าของธุรกิจอายุมากขึ้น จำนวนการปิดและเลิกกิจการยังคงเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง การล้มละลายของบริษัทที่อาจเพิ่มขึ้นในอนาคตไม่ได้เกิดจากภาวะโควิดเท่านั้น แต่ยังเกิดจากการที่เจ้าของธุรกิจอายุมากขึ้นและไม่มีผู้สืบทอดกิจการด้วย
จากการสำรวจด้วยแบบสอบถามที่จัดทำโดยศูนย์สนับสนุนการสืบทอดและรับช่วงธุรกิจขององค์การเพื่อวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (中小企業基盤整備機構の事業承継・引継ぎ支援センター) ประมาณ 30% ของบริษัทที่มีเจ้าของอายุ 60 ปีหาคนสืบทอดกิจการไม่ได้
ฉะนั้นจากนี้ไป “การส่งเสริมให้กิจการได้มีผู้สืบทอด” เพื่อที่ธุรกิจจะได้ไม่หายไป (เพราะถ้าธุรกิจหายไปเลิกไป ผลผลิตและการถ่ายทอดเทคโนโลยีก็จะหายไป และเศรษฐกิจท้องถิ่นก็จะทรุดโทรม) อาจจะกลายเป็นประเด็นสำคัญสำหรับทั้งเศรษฐกิจและภาคธุรกิจของญี่ปุ่นยุคนี้
ว่าแต่เมืองไทยไม่มีประเด็นเรื่องนี้กันเลยแฮะ?
สรุปเนื้อหาจาก ichiyoshi
