ต้นสนในประเทศญี่ปุ่นมีอยู่หลายสายพันธุ์ ซึ่งแต่ละสายพันธุ์ก็มีคุณสมบัติต่างกันไป หนึ่งในสายพันธุ์ที่ขึ้นชื่อเรื่องความแข็งแรงทนทานก็คือ ฮิโนกิ (ヒノキ , 檜) หรือ ต้นสนไซเปรซสายพันธุ์ญี่ปุ่น ซึ่งต่อจากนี้ขอเรียกว่า “สนฮิโนกิ”
สนฮิโนกิ เป็นไม้ที่มีชื่อเสียงเรื่องความทนทานมาตั้งแต่สมัยโบราณ ซึ่งคนญี่ปุ่นรู้โดยทั่วกันว่าเป็นไม้ที่ดีที่สุดและเหมาะสมที่สุดในการนำมาสร้างปราสาทและยังถูกนำมาใช้สร้างทั้งวัดและศาลเจ้าอีกด้วย วัดที่มีชื่อเสียงและสร้างด้วยไม้จากสนฮิโนกิที่ยังคงสภาพดีจนถึงปัจจุบันก็คือ วัดยาคุชิจิ (Yakushiji Temple, 薬師寺) ในจังหวัดนารา และวัดโฮริวจิ (Horyu-ji Temple, 法隆寺) ซึ่งก็ตั้งอยู่ในจังหวัดนาราเช่นกัน โดยวัดโฮริวจิเป็นวัดไม้ที่เก่าแก่ที่สุดในโลก มีอายุยาวนานกว่า 1,400 ปี
View this post on Instagram
View this post on Instagram
แต่นอกจากนี้สนฮิโนกิยังมีความน่าสนใจอื่นๆ อีก เรามาทำความรู้จักเพิ่มเติมกันดีกว่า
ข้อมูลเบื้องต้น
สนฮิโนกิมีชื่อสามัญว่า Japanese cypress หรือ Hinoki cypress และมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Chamaecyparis obtuse มีถิ่นกำเนิดและแพร่ขยายพันธุ์ในประเทศญี่ปุ่น ตั้งแต่เกาะฮอนชู บริเวณจังหวัดฟุคุชิมะทางตอนใต้ และเกาะชิโกกุ ไปจนถึงเกาะคิวชู บริเวณใต้สุดของจังหวัดคาโกชิมะ แต่นอกจากประเทศญี่ปุ่นแล้วยังสามารถพบได้ในประเทศไต้หวันอีกหนึ่งประเทศ
สนฮิโนกิใช้ระยะเวลาในการเจริญเติบโตประมาณ 50-60 ปี จึงจะสามารถตัดนำไปใช้งานได้ ถือว่าใช้เวลาค่อนข้างยาวนานเลยทีเดียวหากเทียบกับต้นสนสายพันธุ์อื่นๆ และด้วยความแข็งแรงทนทานสามารถคงสภาพอยู่ได้ยาวนาน ในหมวดวัสดุไม้ที่ใช้ในการก่อสร้าง สนฮิโนกิจึงถูกจัดว่าเป็นไม้ระดับสูงสุดเลยก็ว่าได้
คุณสมบัติพิเศษ
จากการสำรวจพบว่า หลังจากสนฮิโนกิถูกตัด ส่วนที่ถูกตัดไปนั้นจะมีความแข็งแรงเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เป็นระยะเวลา 200 ปี และหลังจากนั้นความแข็งแรงจะค่อยๆ ลดลงเล็กน้อย เป็นระยะเวลา 1,000 ปี แต่ถึงแม้จะผ่านไปพันกว่าปี ก็พบว่าคุณสมบัติของสนฮิโนกิยังคงแข็งแรงอยู่ในระดับเทียบเท่ากับตอนแรกที่สนถูกตัดนำมาใช้อยู่ดี
สรรพคุณอื่นๆ
- ฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย
- แอลฟา-แคดินอล (α-Cadinol) เป็นสารประกอบในกลิ่นหอมจากสน ช่วยยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อรา ซึ่งจะช่วยป้องกันไม่ให้ไม้เกิดการผุพัง
- น้ำมันจากฮิโนกิ มีคุณสมบัติฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ชื่อว่า MRSA หรือ Staphylococcus aureus ซึ่งเป็นแบคทีเรียสายพันธุ์ที่ดื้อต่อยาปฏิชีวนะ
- ฤทธิ์ช่วยให้ผ่อนคลาย
- ไม้ฮิโนกิตากแห้ง กลิ่นไม้ฮิโนกิที่แห้งโดยธรรมชาติมีคุณสมบัติช่วยให้สมองส่วนหน้าที่ทำงานหนัก สงบ และผ่อนคลายได้
- แอลฟา-ไพนีน (α-Pinene) เป็นสารประกอบในกลิ่นหอมจากสน ช่วยกระตุ้นการทำงานของระบบประสาทพาราซิมพาเทติก ซึ่งจะช่วยลดอัตราการเต้นของหัวใจ ให้ร่างกายที่ไม่อยู่ในสภาวะปกติกลับเข้าสู่สภาวะปกติ
- ฤทธิ์ระงับกลิ่น
- น้ำมันหอมระเหยฮิโนกิที่ไม่เจือปน ช่วยระงับกลิ่นเหงื่อจากร่างกายได้
- ฤทธิ์กำจัดสารอันตราย
- น้ำมันสกัดจากลำต้น สามารถกำจัดสารฟอร์มาลดีไฮด์ (Formaldehyde) ซึ่งเป็นสารพิษที่ปนเปื้อนในอากาศและก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย ได้ 40-50% และน้ำมันสกัดจากใบ สามารถกำจัดสารนี้ได้มากกว่า 80%
ความสวยงาม
View this post on Instagram
ใบของสนฮิโนกิมีรูปทรงที่โดนเด่นและสีสันสวยงาม ดังนั้นจึงนิยมถูกนำไปปลูกลงในกระถางสไตล์ญี่ปุ่น หรือที่เรียกว่า บอนไซ ซึ่งก็คือการนำไม้พันธุ์ใหญ่มาปลูกลงในวัสดุปลูกขนาดเล็กนั่นเอง และต้นสนฮิโนกิถือว่าเป็นหนึ่งในต้นไม้ที่มีชื่อเสียงมากๆ ในหมู่คนชอบเลี้ยงบอนไซ
View this post on Instagram
จากคุณสมบัติและสรรพคุณต่างๆ ทำให้เห็นว่าต้นสนฮิโนกินี้สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้อย่างหลากหลายและสามารถคงคุณภาพได้อย่างยาวนาน ปัจจุบันสนฮิโนกิจึงยังเป็นที่นิยมและถูกนำมาใช้สร้างทั้งบ้านเรือนและเฟอร์นิเจอร์ หรือแม้กระทั้งเครื่องดนตรี และนอกจากนี้ยังมีเสน่ห์ในเรื่องของสีและลวดลายเนื้อไม้ มีกลิ่นหอมเฉพาะตัวถูกนำไปสกัดเป็นน้ำมันสารพัดประโยชน์ ใครที่ชอบงานไม้ต้องชอบสนฮิโนกิอย่างแน่นอน
สรุปเนื้อหาจาก: shinrin-ringyou, woodcenter, e-igc
เขียนและเรียบเรียง: yayayayong
