รู้จักกับ "เทมาริ" ของเล่นสวยๆ งามๆ ของคนญี่ปุ่นสมัยก่อนกัน

ผู้อ่าน ANNGLE เคยเห็นลูกบอลกลม ๆ สีสวย ๆ แบบนี้ไหมคะ มองดูเหมือนเป็นแค่ของตกแต่งน่ารัก ๆ ใช่ไหมคะ แต่ทราบไหมคะว่าที่จริงแล้ว สิ่งนี้เคยเป็นของเล่นของคนญี่ปุ่นในสมัยก่อนด้วย มันมีที่มาอย่างไรไปทำความรู้จักกับเทมาริพร้อม ๆ กันค่ะ

เทมาริ คืออะไร ?

เทมาริเป็นงานฝีมือและเป็นศิลปะแบบดั้งเดิมของญี่ปุ่นมีประวัติความเป็นมามากกว่าพันปี เกิดจากการนำด้ายหลากหลายสีมาพันให้เป็นลูกบอลกลม ๆ ทำเป็นลวดลายเรขาคณิตอย่างสวยงาม โดยลวดลายและวิธีการทำที่สืบทอดกันมาจะมีความแตกต่างกันไปตามแต่ละเมืองของญี่ปุ่น

แต่ก่อนเป็นของเล่นสำหรับเล่นในวันปีใหม่ของเด็กผู้หญิง แต่ปัจจุบันเทมาริได้กลายมาเป็นของตกแต่งหรือของขวัญสวย ๆ แทนค่ะ

ของเล่นสุดเก๋สมัยก่อน ?

เทมาริ

เทมาริมีประวัติมายาวนานมาก ว่ากันว่ารับมาจากประเทศจีนในสมัยนารา เริ่มแรกใช้หนังกวางมาเย็บเป็นลูกบอล ข้างในโปร่ง เรียกว่า เคมาริ

กฎในการเล่นคือ เตะบอลส่งให้อีกฝ่าย ใครทำบอลตกพื้นถือว่าแพ้ หรือนึกภาพง่าย ๆ ว่าเป็นวอลเลย์บอลแบบใช้ขา ตั้งแต่สมัยเฮอันเป็นต้นมา การเล่นเคมารินี้ได้กลายเป็นการละเล่นของเด็กผู้ชายชนชั้นสูงในเกียวโต รวมถึงใช้ในพิธีกรรม เมื่อเข้าสู่สมัยเอโดะก็ได้มีการเปลี่ยนแปลงจากการใช้ขาเป็นการใช้มือโยนบอลไม่ให้ตกลงพื้นแทน แต่ในภายหลัง หลังจากที่ผ้าฝ้ายที่มีความยืดหยุ่นเริ่มแพร่หลายมากขึ้น ก็ได้เปลี่ยนเป็นการเล่นแบบตบให้ลูกกระดอนที่พื้นแทน

ในช่วงแรกเทมาริยังเป็นสีพื้น ๆ ธรรมดา แต่ภายหลังได้มีการนำด้ายที่เหลือจากผ้าทอมาทำ ทำให้เทมาริมีสีและลวดลายที่สวยงาม หลังจากนั้นก็เริ่มเป็นที่แพร่หลายกันอย่างกว้างขวางโดยเจ้าหญิงที่มายังเมืองเอโดะ หรือสาวใช้ที่กลับบ้านช่วงปีใหม่ ได้นำเอาเทมาริกลับบ้านเกิดไปด้วย แต่เมื่อเข้าสมัยเมจิ ลูกบอลยางจากต่างประเทศกลายเป็นที่นิยม ทำให้เทมาริหมดความนิยมลง ปัจจุบันมีแค่บางพื้นที่ในญี่ปุ่นเท่านั้นที่สืบทอดงานฝีมือนี้และยังผลิตอยู่

จากของเล่นสู่ของตกแต่ง

เทมาริ

ถึงในปัจจุบันจะไม่ได้มีการละเล่นนี้แล้ว แต่เทมาริก็ได้กลายเป็นของตกแต่งที่สวยงามแทน นอกจากจะทำเป็นลูกบอลกลม ๆ แล้วยังมีการนำเทมาริมาดัดแปลงเป็นสิ่งต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นเครื่องประดับ ซูชิ หรือขนมญี่ปุ่น นอกจากนี้ยังได้กลายเป็นลวดลายบนฝาท่อของเมืองมัทสึโมโตะ จังหวัดนากาโนะอีกด้วยค่ะ