เคี่ยวมาแล้วนับศตวรรษ! สตูครีมซอสมาจากญี่ปุ่นนะ รู้ยัง?

เมื่อชาวญี่ปุ่นได้ยินคำว่า “สตู” สิ่งที่มักจะนึกถึงคือผักและเนื้อไก่ที่ถูกเคี่ยวอย่างได้ที่ (บางวาระโอกาสก็อาจจะเป็นเนื้อหมูหรือซีฟู้ด) อยู่ในครีมซอส ซึ่งจะถูกเรียกว่า “สตูครีมซอส” หรือ “สตูซอสขาว” หรือที่คนญี่ปุ่นเรียกว่า “ครีมสตู (クリームシチュー)” อาหารตะวันตกที่น้อยคนนักจะรู้ว่ามีต้นกำเนิดจากญี่ปุ่น

กำเนิดสตูครีม

จริงๆ แล้วรูปแบบการเคี่ยวหรือตุ๋นอาหารนั้นเป็นวิถีของการทำอาหารที่มาแต่ดั้งเดิมแล้วในญี่ปุ่น แต่การทำสตูใส่เนื้อสัตว์ที่เคี่ยวจนได้ที่เหมือนที่เราเห็นกันทุกวันนี้มีจุดกำเนิดในสมัยเมจิ (ค.ศ. 1868-1912) โดยในยุคนั้นรัฐบาลญี่ปุ่นเล็งเห็นว่าโปรตีนที่มาจากเนื้อสัตว์นั้นดีต่อสุขภาพของประชากร และเมนูสตูที่มีส่วนผสมของเนื้อวัวก็เริ่มมีเสิร์ฟกันตามภัตตาคารในเมืองโตเกียวเมื่อปีค.ศ. 1871 แต่ส่วนผสมต่างๆ นั้นยังถือว่ายังหาได้ค่อนข้างยาก

10 ปีให้หลัง การปลูกผักที่มาจากยุโรป เช่น แครอทและมันฝรั่งเริ่มเป็นที่นิยม และมีการริเริ่มทำฟาร์มนมอย่างจริงจังในฮอกไกโดโดยเหล่าอดีตซามูไรที่ครั้งหนึ่งเคยรุ่งเรืองในยุคเมจิ ส่งผลให้วัตถุดิบที่ใช้ทำสตูแพร่หลายมากขึ้น อีกทั้งไม่นานหลังจากนั้นกองทัพญี่ปุ่นได้เลือกสตูเป็นอาหารให้เหล่าทหารในกองทัพ เพราะเชื่อว่าการรับประทานเนื้ออย่างสม่ำเสมอจะทำให้กองทัพแข็งแรง

ซอสขาวนั้นถือกำเนิดก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 แต่สตูครีมซอสแบบที่เรารู้จักกันทุกวันนี้เกิดขึ้นหลังปี 1945 นี้เอง ในเวลานั้นนมผงขาดมันเนยที่ญี่ปุ่นได้รับมาจากอเมริกาเปรียบเหมือนอาหารเสริมชั้นดีเพื่อสุขภาพของเด็กๆ ในญี่ปุ่นหลังจากที่ประสบปัญหาขาดสารอาหารจากช่วงสงครามที่กินระยะเวลานาน โดยสตูครีมซอสใส่ไก่และผักที่มีส่วนผสมของนมผงขาดมันเนยและแป้งได้ถูกจัดเป็นอาหารกลางวันตามโรงเรียนต่างๆ และได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก

จากเมนูยุคสงครามสู่เมนูยอดนิยมในปัจจุบัน

กว่าที่การทำสตูตามครัวเรือนจะได้รับความนิยมก็คือช่วงท้ายยุค 1960 ในช่วงนั้นเมนูสตูอย่างเช่น สตูว์เนื้อแบบบูร์กอญ (สตูเนื้อตุ๋นในซอสไวน์แดง) และสตูแบบไอริชได้ถูกตีพิมพ์ลงในหนังสือสอนทำอาหาร “Ryori Hyakka” ที่ชาวญี่ปุ่นนิยม แต่ก็ไม่มีเมนูสตูครีมซอสแต่อย่างใด เด็กๆ ที่เคยทานสตูซอสขาวในอดีตที่ได้เติบโตเป็นผู้ใหญ่และต่างโหยหารสชาติของสตูที่เคยทาน ในปีค.ศ. 1966 บริษัทผลิตอาหารยักษ์ใหญ่เจ้าหนึ่งของญี่ป่นที่ชื่อว่า House Foods จึงได้แนะนำสินค้าใหม่หรือ “ก้อนสตูจิ๋ว” คล้ายๆ คนอร์บ้านเรา สตูว์ครีมซอสถึงได้เริ่มแพร่หลายและกลายเป็นอาหารที่คนญี่ปุ่นนิยมทำรับประทานเองในครอบครัวและเป็นเมนูที่เด็กๆ ชอบกันมากๆ อย่างที่เราเห็นกัน