เข้าสู่ฤดูใบไม้ร่วงซึ่งเป็นช่วงการเก็บเกี่ยวผลผลิตทางการเกษตรได้แก่ ข้าว มันเทศ เกาลัด มันฝรั่งและผลไม้อร่อยหลากหลายชนิด ในช่วงนี้เป็นช่วงที่อากาศเริ่มเย็นสบาย ตอนหัวค่ำก็จะได้ยินเสียงร้องของแมลง มีกลิ่นหอมของดอกหอมหมื่นลี้โชยมา บนท้องฟ้าก็ได้เห็นพระจันทร์ที่สวยงามที่สุดในรอบปี มารู้กันว่าทำไมพระจันทร์ในช่วงฤดูใบไม้ร่วงจึงสวยที่สุด และคนญี่ปุ่นมองเห็นรูปอะไรบนดวงจันทร์ค่ะ
เหตุผลที่พระจันทร์สวยมากในช่วงฤดูใบไม้ร่วงในญี่ปุ่น
โดยปกติตำแหน่งของดวงจันทร์ในญี่ปุ่นจะแตกต่างกันทั้งสี่ฤดู ในช่วงฤดูหนาวตำแหน่งดวงจันทร์อยู่สูงบนท้องฟ้าจึงทำให้มองเห็นเป็นดวงเล็ก ในฤดูร้อนตำแหน่งดวงจันทร์อยู่ค่อนข้างต่ำ แต่ฝุ่นและแสงสว่างจากโลกจะปิดกั้นความสว่างของดวงจันทร์ไว้ ในช่วงฤดูใบไม้ผลิที่พระจันทร์อยู่ในระดับกลางๆ แต่ฝุ่นทรายและละอองเกสรที่มีมากในฤดูใบไม้ผลิก็จะปิดกั้นแสงนวลของดวงจันทร์ไว้ ซึ่งแตกต่างจากฤดูใบไม้ร่วงที่บรรยากาศในญี่ปุ่นมักจะแห้งมีความชื้นสัมพัทธ์ต่ำ ทำให้ท้องฟ้าใสและมองเห็นพระจันทร์ที่อยู่ในระดับที่ใกล้เคียงกับช่วงฤดูใบไม้ผลิได้ชัดเจนและสวยงามที่สุด
คนญี่ปุ่นมองเห็นจินตภาพจากหลุมดำบนดวงจันทร์เป็นรูปอะไร
การมองเห็นภาพต่างๆ บนดวงจันทร์นั้นเป็นจินตภาพจากหลุมดำบนดวงจันทร์ที่คนในพื้นที่ทั่วโลกเห็นแตกต่างกัน เช่น คนจีนเห็นเป็นรูปกระต่ายตำข้าว คนไทยเห็นเป็นรูปกระต่าย คนอาหรับเห็นเป็นรูปสิงโต คนยุโรปตะวันออกเห็นเป็นใบหน้าด้านข้างของผู้หญิง และคนยุโรปใต้มองเห็นเป็นปู ส่วนคนญี่ปุ่นเห็นเป็นรูปกระต่ายตำโมจิ โดยมีตำนานเรื่องเล่าของกระต่ายตำโมจิบนดวงจันทร์ดังนี้ว่า นานมาแล้วในค่ำคืนหนึ่ง ชายชราที่อาศัยอยู่บนดวงจันทร์มองลงมายังพื้นโลก และได้เห็นเพื่อนสัตว์สามเกลอ คือ ลิง หมาจิ้งจอก และกระต่ายซึ่งเป็นเพื่อนรักกันมาก ชายชราต้องการทดสอบน้ำใจของสัตว์ทั้งสาม จึงจำแลงกายเป็นขอทานผู้หิวโซลงมายังพื้นโลกที่สัตว์ทั้งสามอาศัยอยู่ โดยขอให้สัตว์ทั้งสามช่วยหาอาหารให้ตน ลิงนำผลไม้มาให้ หมาจิ้งจอกหาปลามาให้ แต่กระต่ายนำหญ้ามาจุดไฟแล้วเสนอให้ชายชรากินเนื้อของตน จากนั้นเตรียมพร้อมที่จะกระโดดเข้าไปในกองไฟ ทันใดนั้นขอทานเฒ่าจึงรีบจำแลงร่างคืนเป็นชายชราจากดวงจันทร์ แล้วกล่าวชมถึงจิตใจอันประเสริฐของกระต่ายและชวนมันไปอยู่บนดวงจันทร์กับตน คนญี่ปุ่นจึงได้เห็นกระต่ายออกมาตำโมจิอยู่บนดวงจันทร์
การไหว้พระจันทร์ในช่วงฤดูใบไม้ร่วง
พอเข้าสู่ช่วงฤดูใบไม้ร่วงคนญี่ปุ่นก็มีธรรมเนียมการไหว้พระจันทร์หรือชมจันทร์ในคืนวันที่ 15 เดือนสิงหาคมตามปฏิทินจันทรคติสมัยก่อน (สมัยนี้อยู่ในช่วงประมาณกลางเดือนกันยายนถึงต้นเดือนตุลาคม) คืนนี้เป็นคืนเดือนเพ็ญที่พระจันทร์สวยงามมาก ครอบครัวคนญี่ปุ่นจะนำขนมดังโกะ 15 ลูก มาไหว้พระจันทร์เพื่อแสดงความขอบคุณต่อพระจันทร์ที่ให้การเก็บเกี่ยวผลผลิตทางการเกษตรดี โดยขนมดังกล่าวทำมาจากส่วนผสมของแป้งข้าวจ้าว แป้งข้าวเหนียวอบแห้งและน้ำตาล ปั้นเป็นก้อนกลมและต้มจนสุกแล้วนำมาวางเรียงซ้อนกันดังรูป เมื่อไหว้เสร็จแล้วพวกเขาก็นำมารับประะทานพร้อมกับชมพระจันทร์สวยงาม นอกจากขนมดังโกะแล้วคนญี่ปุ่นก็นำผลผลิตที่เก็บเกี่ยวได้ในช่วงฤดูใบไม้ร่วง ได้แก่ เผือกมัน เกาลัด และองุ่น เป็นต้น มาบูชาพระจันทร์ด้วย
ไว้สถานการณ์ไวรัสโควิด-19 ดีขึ้น หากมาท่องเที่ยวญี่ปุ่นในช่วงฤดูใบไม้ร่วง นอกจากจะลองชิมผลิตผลทางการเกษตรแสนอร่อยแล้ว ก็ลองนั่งมองดวงจันทร์ยามค่ำคืนจากหน้าต่างที่พักดูนะคะ
สรุปเนื้อหาจาก: moonstation
ขอบคุณรูปวาดจากลูกชายของผู้เขียน
