การใช้หัวใจในการทำอะไรบางอย่างให้อีกฝ่าย หรือที่เรียกว่าใส่ใจ ในภาษาญี่ปุ่น สามารถใช้ได้ทั้งคำว่า 気遣い (kidukai) และ 心遣い (kokorodukai) 2 คำนี้ ไม่ว่าจะคำไหนก็แปลว่าใส่ใจได้ทั้งคู่ แล้วมันแตกต่างกันอย่างไร เราลองไปดูความหมายแฝงของทั้ง 2 คำนี้กันค่ะ
ทั้ง 気遣い และ 心遣い แม้จะมีความหมายคล้ายกันมากแต่ก็มีความแตกต่างกันแอบซ่อนอยู่ เรามาดูความหมายแต่ละอันกันก่อน
気遣い คือการใช้ใจไปกับเรื่องต่าง ๆ สิ่งต่าง ๆ บางครั้งยังใช้ในแง่ของการเฝ้าระแวดระวัง หรือความกังวล หวั่นวิตกต่อเรื่องไม่ดี เป็นคำที่สื่อถึงการเอาจิตใจใส่ลงไปกับการกระทำหรือคำพูดเพื่ออีกฝ่าย ถ้าพูดง่าย ๆ ก็คือการเอาใจใส่นั่นเอง
心遣い คือการให้ความสนใจ การเฝ้ามองอย่างระมัดระวัง การเฝ้าดูอย่างใกล้ชิด ซึ่งก็คล้ายกับ 気遣い แต่จะใช้ในแง่ของความมีน้ำใจ การคำนึงถึงคนอื่นเพื่อให้คนอื่นได้ในสิ่งดี ๆ ความเป็นห่วงเป็นใย เห็นอกเห็นใจ นอกจากนี้ยังใช้ในความหมายของการให้เงินในงานแต่งงานอีกด้วย
และที่น่าสนใจคือ 心遣い สื่อถึงการกระทำและคำพูดที่มาจากใจเพื่อให้อีกฝ่าย ไม่ใช่ว่าทำเพราะเป็นสิ่งที่ต้องทำ แต่อยากทำให้เองจากใจ
สามารถสรุปได้ง่าย ๆ คือ
気遣い สื่อถึงการกระทำหรือคำพูด ความใส่ใจที่อยู่บนหลักพื้นฐาน มารยาท หรือกฎต่าง ๆ
心遣い สื่อถึงการกระทำหรือคำพูด ความใส่ใจที่ต้องการทำให้เองนอกเหนือจากหลักพื้นฐาน
กล่าวคือ 気遣い คือการใช้ใจ แต่ 心遣い คือการใส่ใจ ซึ่งน่าจะตรงกับความหมายในภาษาไทยและเซนส์ของคนไทยมากกว่า ในการใช้งาน ส่วนใหญ่สามารถใช้ 気遣い ได้ไม่มีปัญหา แต่ดังที่กล่าวไป กรณีของการทุ่มเทใจลงไปมากกว่าปกติ มักจะใช้ 心遣い มากกว่า
ลองมาดูวิธีใช้แบบอื่น ๆ เพื่อให้เข้าใจความหมายของ 2 คำนี้มากขึ้นกันค่ะ โดยบางครั้งก็ขึ้นอยู่กับสถานการณ์ เช่น คำพูด お気遣いなく (okidukainaku) ก็จะใช้ 気遣い ไม่ใช่ お心遣いなく
คำว่า お気遣いなく มีความหมายว่า ไม่ต้องเป็นห่วง, ไม่ต้องกังวล จึงใช้ 気遣い ที่มีความหมายในเชิงของความกังวล หวั่นวิตกต่อเรื่องไม่ดี お気遣いなく จึงเป็นการบอกอีกฝ่ายอย่างกลาย ๆ ว่า ไม่ต้องกลัว ไม่ต้องกังวล
สำหรับ 心遣い มักพบในงานแต่งงาน ในญี่ปุ่นมีธรรมเนียมที่จะให้เงินในงานแต่งงาน งานเฉลิมฉลอง และงานศพมาตั้งแต่อดีต การใช้คำว่า “เงิน” โดยตรงนั้นถูกมองว่าไม่เหมาะสม จึงใช้คำว่า 心遣い แทน
หรืออย่างประโยค お心遣いありがとうございます (okokorodukai arigatougozaimasu) ก็เป็นคำทั่วไปที่แสดงความขอบคุณสำหรับความห่วงใยและความมีน้ำใจจากอีกฝ่าย
อีกตัวอย่างที่เทียบกับชีวิตประจำวัน เช่น เวลาที่ไปคุยงานธุรกิจ แต่ระหว่างทางฝนเริ่มตกลงมา แล้วอีกฝ่ายถามมาว่า ฝนตกแล้วกลับได้หรือเปล่า จะเป็น 気遣い เพราะเป็นความใส่ใจที่ถามไถ่ตามมารยาทพื้นฐาน แต่หากอีกฝ่ายถึงขนาดเรียกแท็กซี่และเตรียมตั๋วแท็กซี่ให้ด้วย ก็จะเป็น 心遣い เพราะถือเป็นความมีน้ำใจที่อีกฝ่ายเสนอทำให้นั่นเอง
สรุปเนื้อหาจาก fundo